Mohandas Karamchand Gandhi. Człowiek, który pokojem zwyciężył wroga. Od wczesnej młodości nie podobała mu się dyskryminacja Hindusów przez Brytyjczyków. Stał się wielkim przywódcą, który wierzył w wolność, sprawiedliwość i pokój między ludźmi.

Na decyzję o przystąpieniu do biernego oporu miało wpływ kilka wydarzeń. W Afryce został wyrzucony z pociągu, gdy odmówił przesiadkę z wagonu klasy pierwszej (miał bilet) do trzeciej. Podczas podróży diliżansem woźnica pobił go, bo nie zgodził się zająć miejsce na podnóżku, by ustąpić Europejczykom. Wyrzucano go także z hoteli i nie pozwalano spacerować chodnikiem.

Wtedy postanowił zaprowadzić w kraju porządek i tolerancję. Cały plan skupiał się wokół pokojowych rozwiązań biernego oporu. Zaczął pisać do gazet, informować o zgromadzeniach, a na niektórych publicznie palił karty rejestracyjne. Sprzeciwił się nowej ustawie odbierającej prawa wyborcze mniejszościom etnicznym. Zgromadził wokół siebie tłumy zwolenników, którzy w końcu wywarli wpływ na władze mające dość protestów i demonstracji. Rząd nawiązał kompromis z przywódcą społeczności.

Każdy, kto podporządkowuje się niesprawiedliwemu prawu, ponosi odpowiedzialność za to wszystko, co jest tego konsekwencją. Toteż, jeżeli prawo i sprawiedliwość są w konflikcie, musimy wybrać sprawiedliwość i nieposłuszeństwo wobec prawa. (Mahatma Gandhi)

Mahatma Gandhi z Charlie Chaplinem
Mahatma Gandhi z Charlie Chaplinem

Po swoich wyczynach w Afryce wrócił z żoną do Indii, które zaczął poznawać na nowo. Mieszkańcy przywitali go jak bohatera, wieść o działaniach się rozeszła. Rozpoczął kampanię przeciwko Brytyjczykom, podczas której nawoływał do obywatelskiego nieposłuszeństwa wobec władz.

Wielokrotnie go aresztowano, a później zwalaniano wskutek zachowania jego zwolenników. Podczas nakazu opuszczenia prowincji zebrało się około 100 tysięcy osób przed komendami policji i miejscem przetrzymywania więźnia. Wszyscy oni domagali się wypuszczenia Mahatmy z aresztu i odwołania wyroku. Sąd się ugiął.

Do dalszych sukcesów przyczynioło się także ciągłe informowanie o nowych wydarzeniach opinii publicznej. Także obywatele Anglii stali po stronie demonstrujących i uważali, że ich rząd powinien się wycofać z cudzego terytorium. Zainicjował bojkot brytyjskich towarów i zachęcał do autonomicznego zaopatrywania się nie, m.in. chodziło o tkaniny i sól.

Zebrał setki tysięcy osób podczas tzw. marszu solnego. Przeszedł 400 kilometrów do morza, by samemu wydobyć sól, co było niezgodne z brytyjskim prawem. Ta niezłomna postawa przyczyniła się do odzyskania przez Indie niepodległości po II Wojnie Światowej.

Później nastąpiła wojna domowa pomiędzy Mahometanami i Hinduistami. W ten sposób powstało drugie państwo, Pakistan, mające oddzielać wyznawców różnych religii. Walki ustały po rozpoczęciu przez Gandhiego głodówki – zakończył ją dopiero po uspokojeniu się tłumów.

Najpierw cię ignorują. Potem śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wygrywasz. (Mahatma Gandhi)

Zginął postrzelony przez mężczyznę niezgadzającego się z jego pokojowymi rozwiązaniami. Bo właśnie to wszystko udało mu się osiągnąć bez rozlewu brytyjskiej krwi. Jak mawiał, był gotów zginąć w imię tej sprawy, ale nie zabić. Do tego zachęcał swych zwolenników – do nieugiętej postawy wobec wroga, pokazania swej siły w sposób zgodny z normami moralnymi. Nie zgadzał się na żadne kompromisy – walczył o wolne Indie, a nie ich namiastkę.

Postrzegano go jako wzór do naśladowania. Człowieka niepozornego, lecz silnego duchem i niezwykle wytrwałego. Proces ten zajął mu siedem lat. I przez cały ten czas wierzył w sukces przedsięwzięcia. Żył zgodnie z tradycją i swą filozofią. Pragnął, by mieszkańce jego kraju zachowali między sobą szacunek i miłość braterską, by się pojednali i wzajemnie sobie pomagali. Wiele udało mu się zdziałać w tym kierunku.

Mahatma Gandhi to wzór dobrego przywódcy. Warto przestudiować historię z jego życia i zastanowić się nad nauką, jaka z tego płynie.

Tags